Miłośnicy zimowych spacerów po lesie z pewnością nie raz zauważyli ślady zwierząt w śniegu. Specjalnie dla nich przygotowaliśmy opis tych, na które możemy się natknąć spacerując po lasach Nadleśnictwa Kartuzy. Trop taki to często jedyny znak, że mimo zimy las wciąż tętni życiem.

Zimą las pokryty śniegiem wydaje się uśpiony. Nie słychać już intensywnie śpiewających ptaków, wszystko otula biel. Jednak las wciąż tętni życiem. Dzikie zwierzęta doskonale maskują się w naturze – nie każdy na własne oczy widział borsuka, lisa czy jelenia. Często o ich obecności świadczą jedynie niewielkie ślady odciśnięte w śniegu. Zima to jedyny czas, gdy możemy się im przyjrzeć , bowiem w śniegu tropy są doskonale widoczne.

Dla miłośników zimowych spacerów przygotowaliśmy opis śladów tych ssaków, które najczęściej można zauważyć spacerując po kartuskich lasach.

Dzik i jeleń szlachetny

Tropy tych dwóch zwierząt są bardzo do siebie podobne. Na oba można natknąć się w głębi lasu. Główna różnica pomiędzy dwoma tropami polega na wyraźnym odbiciu szpil. Odbicie szpil jelenia w galopie łatwo odróżnić od odbicia szpil dzika, u dzika bowiem szpile są szeroko rozstawione, dłuższe i ostre.

Raciczki dzika są stosunkowo duże. Ponadto kształt szpil i ich odcisków jest półksiężycowaty, a racice są zawsze otwarte (przypominają literę V). Dzik stawia krótsze kroki niż jeleń (80 cm), zaś tropy mają 5-8 cm długości i 4-6 cm szerokości.

Tropy jelenia szlachetnego mają zarys owalny i około 8,5 cm długości i 7 cm szerokości. Tropy przypominają nieregularne łuki – od opuszka do czubka racicy są równomiernie łukowato zakrzywione. Tropy jelenia można czasem pomylić z tropami lochy, mają bowiem zbliżoną wielkość i kształt, ale zazwyczaj nie zawierają odcisku raciczek. Szpile jelenia wyrastają znacznie wyżej niż szpile dzika, a ich odcisk jest widoczny tylko na bardzo miękkim podłożu albo na śladach jelenia, który porusza się galopem.

Sarna

Tropy sarny można zaobserwować wśród śródpolnych zadrzewień i na granicy pola i lasu. Przypominają one tropy jelenia, są jednak przede wszystkim mniejsze i węższe: mają ok. 4,5 – 5 cm długości i 3-4 cm szerokości. Tropy sarny odróżniają się od tropów innych zwierząt kopytnych wyraźnym śladem przedniej krawędzi racic.

Kończyna przednia pozostawia wąski, owalny odcisk z lekko rozsuniętymi racicami, a tylna mniejszy odcisk, czubki jej racic są zwykle blisko siebie. Sarna porusza się zwykle stępem i długość jej kroku wynosi wtedy od 60 do 80 cm. Uciekając sarna zostawia odciski bardzo od siebie oddalone, z odchylonymi racicami i wyraźnie odciśniętymi szpilami.

Lis

Lis stawia ślady podobne do zostawianych przez małe psy (dla porównania załączamy ilustrację śladu psa). Są jednak dłuższe (5 cm) i węższe (3 cm), a palce wyraźnie do siebie przylegają. Zwierzę odciska również w śniegu pazury. Tropy lisa mają kształt elipsy, lekko zaostrzonej po jednej stronie, a środkowa opuszka ma trójkątny kształt.

Układ tropów zmienia się w zależności od rytmu i szybkości ruchów zwierzęcia. W chodzie tropy lisa tworzą linię, na której mniej więcej w równych odstępach znajdują się podwójne odciski kończyn. W biegu odciski nie nachodzą na siebie, ale układają się w pary leżące po obu stronach osi ruchu – mówi się wówczas, że lis sznuruje.

Zając szarak

Na tropy szaraka można natknąć się na łąkach i polach. Zająć porusza się następującymi po sobie skokami o różnej długości, w zależności od szybkości ruchu zwierzęcia. Pojedynczy odcisk ma kształt litery Y, jest długi i wąski – ma 5 cm długości i 3 cm szerokości. W śniegu zaobserwujemy odcisk czterech palców, gdyż piąty, wewnętrzny palec szaraka jest krótki.

Zając porusza się najczęściej skokami, przy których pozostawia charakterystyczny i stały układ tropów, nazywany czwórkowym. Każda grupa tropów składa się z czterech oddzielnych odbić, z których dwa mniejsze, leżące prawie na linii prostej to tropy przednich łap, a poprzedzające je dwa większe, to tropy tylnych. Tropy skaczącego zająca mogą być oddalone od siebie nawet o 2 metry.